Mga Muog ng Uri - ni Amado V. Hernandez

MGA MUOG NG URI

ni Amado V. Hernandez

I

Ang iilan ay nagtatag

ng isang pamahalaang pinairal na panlahat:

bumabalangkas ng panuto, naglagay ng mga puno,

            naglagda ng mga batas

at lumikha ng sambuntong kasangkapang mabibisa

            upang ang kapangyarihan ay tahasang ipatupad;

ang saligan at batayan,

ang timbangan at panukat, ang halaga at takalan,

inihanda at binuo, alinsunod sa pinaling

            kaisipan at pananaw,

nagmula man o patungo kahit saan ay hahantong

            sa kung ano, saa't alin ibig nilang dalhin ikaw.

II

Kung bagaman bukambibig

na ang lantay na tuntuni't patakara'y ang matuwid

- pagkakapantay ng lahat sa lahat ng bagay-bagay

            sa samahang pangkapatid -

sa tunay na karanasa'y patumbalik kung maganap

            at sa matang mapansinin ay baligtad ang daigdig

ang lipunang maharlika

na siya ring kakaunting namayani sa simula,

nagkamal ng karapatan sa tibay ng mga muog,

            at naglagda ng tadhana:

"Diyan kayo't dito kami" - utos-haring nababansag

            ng tandisang pagkahati at ng mga uring takda.

III

At sa lunsod itinayo

ang gusali ng talinong maningas ang gintong sulo:

ang sinumang may adhikang mapatampok na mautak,

            magdaan sa kanyang pinto,

ngunit walang magdaraan kundi muna nasusulit

            na ang ulo ay hungkag nga't ang kalupi ay maginto;

bawat isip at paningin

papandaying sapilitan sa kanilang simulain;

bawat pusong walang apoy, sa palalong katapangan

            ay susubha't papandayin

bawat katauhang kutad, sa sugapa ng kamanyang

            ay gagawing di masabi kung bayani o salarin.

IV

Nagtindig ng dalanginan,

isang templong diumano'y nakaukol sa Maykapal,

at nilagyan ng imahen na ang mukha ay babae

            at sa leon ang katawan,

ang sa kanya'y di sumamba't maghugos ng mga alay

            ay malayong makarating sa bayan ng mga banal;

tao'y ganap na tinakot,

iginising na sa lupa'y walang langit, pawang kurus;

at ang taong nangangarap sa hiwagang kaligtasan,

            sa hiwaga napabuklod,

naglimos ng yama't lupa sa Maykapal ng daigdig,

            binili ng ginto't dasal pati buhay na susunod.

V

Upang lubos na maghari,

di sukat ang pananalig, ang alamat at ugali,

nagtayo rin ng hukuman, at hukom na walang puso't

            pawang utak ang pinili,

sa usapi'y katauhan ng may usap ang lagi nang

            batayan ng pasya't hatol: katarungang makauri;

mga batas ang nagbadya:

ang maysala'y lalapatan ng katapat na parusa;

a, kamay ng katarungang kabilanin: isang lambat

            ng matandang inhustisya.

aligasi'y laging huli at kawala ang apahap;

            ang katwira'y sa kalansing ng salapi nakukuha!

VI

Bilang putong na paniil

ng tuntuning pamarusa't batas na ngipin sa ngipin,

bilangguan ay sumipot - isang dambuhalang yungib

            na malupit at malagim,

libingan ng mga buhay na pamuti sa biktimang

kalusuga't katinuan, salarin man o matupling;

ang higanti, sumpa't poot

ng sosyedad ay sa kanyang kalupitan itinampok;

madalas na inuusig kahit walang-walang sala

            ni sa tao ni sa Diyos

bilanggua'y isang kutang parusahan at bitayan

            ng gumawak sa karimlan at naggiba sa bantayog.

VII

Kaya naman kung sumapit

ang araw ng pagtutuos at kalusin na ang labis,

kung ang madlang sinisiil ay mamulat

            at bumangon, ang iila'y napapalis,

at ang mga lumang muog ng gahamang karapata'y

            siyang unang winawasak ng bayanang naghimagsik;

sa abo ng iginuho

na ubaning diwa't buhay ay may bagong itatayo:

bagong templo, bagong muog, ang watawat at tambuli

            ng makulay na pangako,

at ang bayan ay minsan pang lalasingin sa matimyas

            na pag-asa't pananalig ng kanilang bagong puno.

Muntinglupa

Mayo ng 1952