Hustisya'y bakit pangmayaman lang?

HUSTISYA'Y BAKIT PANGMAYAMAN LANG?

"At ang hustisya ay para lang sa mayaman!"

- mula sa awiting Tatsulok ng Buklod

buti pa ang / mayayaman, / may due process

kapag dukha, / kulong agad, / anong bilis

nalaglag na / sampung piso / ang pinulot

ninakaw na! / kulong agad / at nanagot!

isang balot / lang na monay / o pandesal

dahil gutom / yaong anak / niyang mahal

ang hiningi, / ninakaw daw / ng kriminal

ba't pag dukha, / turing agad / ay pusakal?

 

bilyong bilyong / pisong pondo / nitong bayan

na ninakaw / ng senaTONg / at TONGgresman

may due process, / di makulong / ang kawatan

hay, sa bansa / ang hustisya'y / bakit ganyan?

baguhin na / itong bulok / na sistema

pagkat tila / pangmayaman / ang hustisya

ang bulok na / lipunan ay / palitan na

nang hustisya'y / matamo rin / nitong masa

- gregoriovbituinjr.

11.24.2025

* litrato kuha sa Fiesta Carnival, Cubao, QC

National Poetry Day, alay kay Jose Corazon de Jesus

NATIONAL POETRY DAY, ALAY KAY JOSE CORAZON DE JESUS

ang Pambansang Araw ng Pagtulâ

ay inalay sa tanging makatâ

Bayan Ko nga'y siya ang maykathâ

pati na ang tulang Manggagawà

kilala siyang Huseng Batutè

siya'y makatang nananatili

sa pusò ng bayan, na ang mithi

ay kagalingan ng buong lahi

O, Gat Jose Corazon de Jesus

bunying makatâ ng bayang lubos

ang mga tula mo'y tumatagos

sa pusò nitong masa'y hikahos

kaarawan mo'y tinalaga nga

na Pambansang Araw ng Pagtulâ

salamat, O, Dakilang Makatâ

sa pamana mong tagos sa madlâ

- gregoriovbituinjr.

11.24.2025

* isinilang ang dakilang makatang Jose Corazon de Jesus noong Nobyembre 22, 1894. Itinalagang National Poetry Day ang kanyang kaarawan noong 2022.

* litrato mula sa google

Buwaya, buwitre, at ulupong

BUWAYA, BUWITRE, AT ULUPONG

parang holdaper ng buong nasyon

na harap-harapan ang insersyon

at pagkawat sa pondong dinambong

ng buwaya, buwitre't ulupong

nagkwentuhan ang kunwari'y lingkod:

Buwaya: "Di pa kami mabusog!"

Buwitre: "Di rin kami mabusog!"

Ulupong: "Pag busog na'y tutulog!"

ang mga buwaya'y tuwang-tuwâ

sa sinagpang na pondo ng bansâ

nagbundatan na ang walanghiyâ

at nagsikapalan din ang mukhâ

nanginain ang mga buwitre

ng buwis kaya di makangisi

pondo ng bayan ay sinalbahe

nilang masisibà araw-gabi

at sinagpang ng mga ulupong

ang kaban ng bayan, kinuratong

ng kontrakTONG, TONGresman, senaTONG

ulo nila'y dapat nang gumulong!

- gregoriovbituinjr.

11.24.2025

Ako ma'y isang tinig sa ilang

AKO MA'Y ISANG TINIG SA ILANG

ako'y isa raw tinig sa ilang

walang nakikinig, tila hunghang

kayraming tao sa kalunsuran

ay tila ba nasa kaparangan

salitâ nang salitâ nang gising

tulâ ng tulâ ay nanggigising

ng mga tulog na kaisipan

ng mga himbing pa sa higaan

sumisigaw laban sa kurakot

na di napapakinggan ng buktot

na trapo, burgesya, dinastiya,

tusong kuhilà, oligarkiya

nananatiling tinig sa ilang

ang makatang di pinakikinggan 

- gregoriovbituinjr.

11.23.2025

Magkaisa laban sa mga korap

MAGKAISA LABAN SA MGA KORAP

magkaisa laban sa mga mapagpanggap

na lingkod bayang sa masa'y pawang pahirap

silang sa pondo ng bayan nagpakasarap

anak nilang nepo'y pulos luhò ang lasap

korapsyon ay patuloy nating tuligsain

tao'y sadyang galit na sa kanilang krimen

sa bayan, nalikhang poot ay tumitining

galit ng mahihirap lalo pang iigting

sobra na, tama na, wakasan ang korapsyon

ibagsak ang buwitreng sa pondo lumamon

ibagsak ang buwayang yumurak sa nasyon

ibagsak ang ahas na buwis ang nilulon

panahon nang magkaisa ng mahihirap

upang maitatag ang lipunang pangarap

palitan na ang sistemang walang paglingap

sa masa na ang buhay ay aandap-andap

- gregoriovbituinjr.

11.23.2025

* alay sa National Poetry Day, 11.22.2025

Maralita laban sa korapsyon!

MARALITA LABAN SA KURAPSYON!

panahon na ngang ating labanan

ang mga kuhila't tampalasan

palitan ang bulok na lipunan

palitan din ang pamahalaan

kinurakot nga ng mga korap

ang buwis natin sa isang kisap

mata, ang pondo'y nawalang ganap

mas naging dehado ang mahirap

buwis ng bayan ang kinurakot

ng mga talipandas at buktot

buwis ng dukha'y pinaghuhuthot

ng lingkod bayang pawang balakyot

marunong ding magalit ang dukha

imbes pondo'y sa bahay at lupa

ang pondo'y kinurakot ngang sadya

ng mga pulitikong kuhila

O, maralita, magalit ka na!

ibagsak na ang oligarkiya,

gahaman, dinastiya, burgesya

baguhin ang bulok na sistema!

- gregoriovbituinjr.

11.22.2025 (National Poetry Day)

Sa Ngalan Ng Tula (ngayong National Poetry Day 2025)

SA NGALAN NG TULA (ngayong National Poetry Day 2025)

ngayong National Poetry Day, tula'y bibigkasin

sa pagtitipon ng kabataang kasama natin

o kaya'y sa pagtitipon ng mga maralita

sa isang komunidad, ngunit konsyerto na'y wala

kasabay ng bertdey ni Jose Corazon de Jesus

unang hari ng Balagtasan, kayhusay na lubos

tema ngayon: "Tula't Tuligsâ Laban sa Korapsyon"

pumapaksa sa mga pulitikong mandarambong

tuligsa laban sa buwayang walang kabusugan

mga kontraktor, senador, konggresistang kawatan

dahil sa bahâ, nabisto ang isyung ghost flood control

na pondo ng bayan ay sa pansarili ginugol

ng mga lingkod bayang buwis nati'y binuriki

ng mga dinastiyang di na dapat manatili

anang makatâ: parusahan ang lahat ng buktot!

sigaw ng masa: ikulong na 'yang mga kurakot!

- gregoriovbituinjr.

11.22.2025

4 na tulang pangkabataan laban sa korapsyon

4 NA TULANG PANGKABATAAN LABAN SA KORAPSYON

(alay sa National Poetry Day, Nobyembre 22, 2025)

Tula 1

NAIS NG KABATAAN

(7 syllables per line)

ang mga kabataan

ang pag-asa ng bayan

ani Gat Jose Rizal

na bayaning marangal

ayaw ng kabataan

kaban ay ninakawan

ng mga lingkod bayang

nagsisilbi sa ilan

kaya aming nilandas

ang pangarap na wagas:

isang lipunang patas

at may magandang bukas

kabataan na'y sangkot

sa paglaban sa buktot

na trapong nangurakot

na dapat mapanagot

iyan ang sigaw namin

ang kurakot ay krimen

sa bayan at sa atin

dapat silang singilin

Tula 2

PONDOHAN ANG EDUKASYON, DI ANG KORAPSYON 

(13 syllables per line)

ang isinisigaw ng kabataan ngayon

pondohan ang edukasyon, di ang korapsyon

sa aming kabataan, ito'y isang hamon

na dapat dinggin ng namumuno sa nasyon

anang DepEd, dalawampu't dalawang klasrum

lamang umano ang nagawâ ngayong taon

sa sanlibo pitong daang target na klasrum 

aba'y wala pa sa isang porsyento iyon

mga bata'y di makapasok sa eskwela

pagkat laging baha sa eskwela't kalsada

sa Bulacan ang flood control ay ghost talaga

mga kontraktor ay nagtabaan ang bulsa

kaya ang panawagan naming kabataan:

edukasyon ang pondohan, di ang kawatan

korap, managot para sa kinabukasan

buwis at pondo ng bayan ay protektahan

mabuhay ang mga kabataan ng masa

at mabuhay ang Partido Lakas ng Masa

para sa kinabukasan ay magkaisa 

korapsyon wakasan! baguhin ang sistema!

Tula 3

PANGARAL NG AKING AMA'T INA

(10 syllables per line)

iginagapang ako ni ama

nang makatapos sa pag-aaral

at inaasikaso ni ina

kaya busog ako sa pangaral 

pinangaralang huwag magnakaw

kahit piso man sa kaibigan

habang pulitiko'y nagnanakaw

ng bilyones sa kaban ng bayan

bakit ang masama'y bumubuti

at ang mga tama'y minamali

baliktad na mundo ba'y mensahe

ng mga pulitikong tiwali

sana makagradweyt pa rin ako

kinabukasa'y maging maayos

habang ako'y nagpapakatao

nakikipagkapwa kahit kapos

Tula 4

KABATAAN PA BA'Y PAG-ASA

(10 syllables per line)

binabahâ kami sa Bulacan

di na makapasok sa eskwela

bahang-baha sa mga lansangan

walang madadaanan talaga

dati may sakahan pa si tatay

ito na'y naging palaisdaan

dati pipitas kami ng gulay

ngayon, nawalâ iyong tuluyan

dati, gagawa kaming proyekto

katulad halimbawa ng parol

ngayon, may proyekto ang gobyerno

ngunit iyon pala'y GHOST flood control

kabataan pa ngâ ba'y pag-asa?

bakit nasa gobyerno'y kurakot

bakit nangyayari'y inhustisya

bakit korap ay dapat managot

kaylaking pwersa ng kabataan

kaya dapat lang kaming lumahok

upang lumikha ng kasaysayan 

na palitan ang sistemang bulok

- gregoriovbituinjr./11.22.2025

Tulâ 2 sa bisperas ng National Poetry Day

 

TULÂ 2 SA BISPERAS NG NATIONAL POETRY DAY

salamat sa nagpoprotesta sa Edsa Shrine

pagkat ako'y binigyan ng pagkakataon

na tumulâ sa kanilang kilos protesta

laban sa mga kurakot sa ating bayan

naka-Black Friday Protest ako ng umaga

tumulâ sa Edsa Shrine pagsapit ng gabi

bukas ay National Poetry Day pa naman

araw ng pagtula'y paghandaang mabuti

muli ay taospuso pong pasasalamat

sa lahat ng nagbigay ng pagkakataon

upang sa aktibidad nila'y makabigkas

ng kathang tula sa isyung napapanahon

ito lang kasi ang mayroon ako: TULÂ

na marahil walang kwenta't minamaliit

bagamat tiibak na lingkod ng maralitâ

patuloy na pagkathâ sana'y maigiit

- gregoriovbituinjr.

11.21.2025

Ayaw natin sa lesser of two evils

AYAW NATIN SA LESSER OF TWO EVILS

bakit papipiliin ang bayan

sa sabi nga'y "Lesser of Two Evils"

isa ba sa dalawang demonyo

ang magliligtas sa sambayanan?

HINDI, di tayo dapat pumili

sa sinumang demonyo't kawatan

piliin natin lagi'y mabuti

para sa lahat ng mamamayan

ano bang dapat nating piliin?

Kadiliman ba o Kasamaan?

Mandarambong o mga Kawatan?

Kurakot o Kasinungalingan?

piliin natin ang Kabutihan!

ang kabutihan ng Sambayanan

dapat manaig ang Kabutihan

ng bayan, buhay, kinabukasan

ayon nga sa ating Konstitusyon:

ang "Public Office is a public trust"

"Sovereignty resides from the people,

all authority emanates from them."

itayo: Peoples Transition Council

upang iwaksi ang trapo't evil

taumbayan na'y di pasisiil

sa dinastiya, burgesya't taksil

- gregoriovbituinjr.

11.20.2025

* litrato mula sa google

Mag-ingat po

MAG-INGAT PO

mag-ingat po sa nandurukot sa pondo ng bayan

mag-ingat po sa mga nandarambong at kawatan

mag-ingat sa nambuburiki sa kaban ng bayan 

maging alisto lagi tayo, mga kababayan

ibinubulsa ng mga trapo ang ating buwis

nagsipagbundatan kaya sila nakabungisngis

bilyong pisong pondo'y kinurakot, parang winalis

habang sa hirap, karaniwang tao'y nagtitiis

buwayang walang kabusugan, kaylaki ng bilbil

habang mga maralita, sa asin nagdidildil

O, Bayan ko, sa ganyan, kayo pa ba'y nagpipigil?

di pa ba kayo galit sa gawâ ng mga taksil?

sa ganitong nangyayari, bayan ang mapagpasya!

halina't tayo'y kumilos, baguhin ang sistema!

wakasan! kurakot, dinastiya, oligarkiya!

itayo ang lipunang pantay at para sa masa!

- gregoriovbituinjr.

11.20.2025

Hilakbot ng kurakot

HILAKBOT NG KURAKOT

hilakbot ng kurakot

ay nakapanlalambot

dapat silang managot

sa inhustisyang dulot

sa bayang binabalot

ng sistemang baluktot,

oligarkiyang buktot

dinastiyang balakyot

sadyang nakatatakot

ang gawa ng kurakot:

krimeng may pahintulot

di man lang nagbantulot

batas na'y binaluktot

ang kaban ay hinuthot

ang buwis ay dinukot

bilyong piso'y hinakot

ng mga trapong buktot

at kuhilang balakyot

na dapat lang managot

at walang makalusot

bansa'y nangingilabot

sa mga ganyang gusot

krimen nilang dinulot

sa bansa nga'y bangungot

- gregoriovbituinjr.

11.20.2025

* litrato kuha sa Plaza Bonifacio sa Pasig noong Nobyembre 8, 2025, bago magsimula ang Musika, Tula, Sayaw sa "Pasig Laban sa Korapsyon"

Sa pagluwas

SA PAGLUWAS

doon sa kanluran / ako'y nakatanaw 

habang makulimlim / yaring dapithapon

hanggang sa nilamon / ng dilim ang araw

tila ba nalugmok / sa tanang kahapon

di lubos maisip / ang kahihinatnan

ng abang makatâ / sa pakikibaka

iwing tula'y punyal / sa abang lipunang

minanhid na nitong / bulok na sistema

sa silangan naman, / aking ninanais

ay maghimagsik na / ang mga naapi:

uring manggagawa't / masang anakpawis

batà, kabataan, / pesante, babae

sa aking pagluwas, / dala'y adhikain

at asam ng bayang / tuluyang lumayà

sa pagiging mga / sahurang alipin

maglingkod nang tunay / sa obrero't dukhâ 

- gregoriovbituinjr.

11.19.2025

* mapapanood ang munting bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/share/r/19jxFVwRDx/ 

Mga Buwayang Walang Kabusugan

MGA BUWAYANG WALANG KABUSUGAN

kung si Gat Amado V. Hernandez

ay may nobelang "Luha ng Buwaya"

balak kong pamagat ng nobela:

"Mga Buwayang Walang Kabusugan"

na tumatalakay sa korapsyon

doon sa tuktok ng pamahalaan

iyan ang isa kong nilalayon

kaya buhay pa sa kasalukuyan

kaya inaaral ko ang ulat

bawat galaw ng mga pulitiko

silang anong kakapal ng balat

oligarkiya't dinastiyang tuso

binaha tayo dahil sa buktot

na pulitikong nagsipagbundatan

pondo ng bayan ay kinurakot

ng mga mandarambong o kawatan

kontrakTONG, senaTONG, at TONGgresman

sa bayan ay dapat lamang managot

panagutin, ikulong, parusahan!

ang mga buktot, balakyot, kurakot!

baguhin ang bulok na sistema

nilang buwayang walang kabusugan

nang sila'y di na makabalik pa

nang kaban ng bayan, di na masagpang

- gregoriovbituinjr.

11.16.2025

* litrato mula sa Philippine Star na nasa kawing na: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1325324652964744&set=pb.100064616655120.-2207520000&type=3 

* litrato mula sa SunStar Davao na nasa kawing na: https://www.facebook.com/photo/?fbid=1298579265643619&set=a.583843763783843 

* litrato mula sa Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ) na nasa kawing na: https://www.facebook.com/photo/?fbid=1265911858906521&set=pcb.1265914755572898 

This is where your taxes go: KURAKOT!

THIS IS WHERE YOUR TAXES GO: KURAKOT!

saan napunta ang buwis ng taumbayan?

tanong iyan ng ating mga kababayan:

OFW, manggagawa, kabataan,

kababaihan, dukha, simpleng mamamayan

saan? nasa bulsa ng buwayang kurakot!

saan pa? sa bulsa ng buwitreng balakyot!

saan pa? sa bulsa ng tongresistang buktot!

ha? sinagpang pa ng ahas! nakalulungkot!

buwis iyon ng bayan! bakit ibinulsa?

para sana di binabaha ang kalsada

bata'y walang bahang papasok sa eskwela

obrero'y walang baha tungo sa pabrika

ay, kayrami palang buwaya sa Senado

insersyon sa badyet, sa ghost project daw ito

pulos mga buwitre naman sa Kongreso

na badyet sa Malakanyang ay aprubado

O, kababayan, anong dapat nating gawin

kung tayo ang botante't employer nila rin

mga kurakot ay ating pagsisibakin!

sa halalan, sila'y huwag nang panalunin!

- gregoriovbituinjr.

11.16.2025

* litrato mula sa google

Ihing kaypalot

IHING KAYPALOT

naamoy ko ang palot na iyon

habang lulan ng dyip tungong Welcome

Rotonda, kaytinding alimuom

na talaga ngang nasok sa ilong

sa pader, ihi'y dumikit dito

kaya pulos karatula rito

saanman magawi ay kita mo

may pinta: Bawal Umihi Dito

kayhirap maamoy ang mapalot

dahil sa ilong ay nanunuot

di pupwede sa lalambot-lambot

baka hinga'y magkalagot-lagot

dapat umihi pag naiihi

kung pantog puputok nang masidhi

subalit saan tayo gagawi

kung walang C.R. nang di mamanghi

kailan pa tao matututo

pader ay di ihiang totoo

upang di magkasakit ang tao

upang di labag sa batas ito

- gregoriovbituinjr.

11.15.2025

A-kinse na

A-KINSE NA

may kwento noong ngayo'y aking naalala:

minsan daw ay lumindol doon sa pabrika

sigaw ng isa: nakupo! katapusan na!

ang sagot ng isa: a-kinse pa lang, tanga!

tulad ng petsa ngayon: Nobyembre a-kinse

sweldo na naman, paldo muli si kumpare

at may pang-intrega na siya kay kumare

may pampa-tuition na sa anak na babae

inaabangang sadya ang araw ng sahod

matapos kinseng araw na nagpakapagod

na ramdam ng manggagawa'y nakalulugod

lalo na't sa pamilya siya ang gulugod

O, kinsenas, kapag ikaw na ang dumatal

nagkalipak man ang palad at kumakapal

ginhawa'y dama matapos ang pagpapagal

sana'y di magkasakit, buhay pa'y tumagal

- gregoriovbituinjr.

11.15.2025

Bumerang

BUMERANG

matapos raw ang kaytinding bagyo

matapos humupà ang delubyo

mababakas ang gawa ng tao

basura'y nagbalikang totoo

tinapon nila'y parang bumerang

tulad ng plastik sa basurahan

mga binasura'y nagbumerang

tinapon sa kanal naglabasan

parang mga botanteng nasukol

na binoto pala nila'y ulol

binotong sangkot sa ghost flood control

na buwis sa sarili ginugol

binoto'y mga trapong basura

na nagsisibalikan talaga

upang sa masa'y muling mambola

mga trapong dapat ibasura

at kung káya'y huwag pabalikin

ang dapat sa kanila'y sunugin

upang di na makabalik man din

basura silang dapat ubusin

- gregoriovbituinjr.

11.14.2025

* komiks mula sa pahayagang Bulgar, 11.13.2025, p.5    

DPWH ba'y paniniwalaan pa?

DPWH BA'Y PANINIWALAAN PA?

mukhang DPWH nagpapabango

nasa headline sila ng isang pahayagan

nagsalitâ sa pananalasa ng bagyo

mga pambansang daan ay di madaanan

di mo na tuloy alam kung anong totoo

pag DPWH na ang nagsalitâ

silang pangunahing sa kurakot nabisto

ay mag-uulat sa bayan hinggil sa sigwâ

maniniwala ba o ito'y guniguni

tulad ng pinag-uusapang ghost flood control

aasahan ba ang kanilang sinasabi?

e, kawatan at sinungaling nga'y mag-utol

flood control project ba'y sasabihing maayos?

at di substandard ang gamit na materyales?

matitibay daw ang gawa kahit mag-unos

e, maraming binaha, duda'y di naalis

DPWH ba'y paniniwalaan

ng bayang galit sa mga trapong kurakot

ahensyang pangunahin nga sa kurakutan!

O, DPWH, dapat kang managot

- gregoriovbituinjr.

11.13.2025

* litrato mulâ sa headline ng pahayagang Pang-Masa, Nobyembre 11, 2025

Korapsyon: Kung anong bigkas, siyang baybay

KORAPSYON: KUNG ANONG BIGKAS, SIYANG BAYBAY

ni Gregorio V. Bituin Jr.

Nabasa ko ang sinulat ni National Artist Virgilio S. Almario sa kanyang kolum na Filipino Ngayon sa pesbuk hinggil sa baybay ng salin sa wikang Filipino ng corruption. Tinalakay nga niya kung korupsiyon ba o korapsiyon ang tamang salin. Basahin ang kanyang sanaysay na may pamagat na KORUPSIYON O KORAPSIYON? sa kawing na: https://web.facebook.com/photo?fbid=1403137705151190&set=a.503294381802198

Pansinin. Sa dalawang nabanggit na salitâ ay kapwa may titik i sa pagitan ng titik s at y. Hindi niya binanggit ang salitang korapsyon. Palagay ko'y dahil mas akademiko ang kanyang talakay.

Sa karaniwang manunulat tulad ko, natutunan ko ang isang batas sa balarila na nagsasabing kung anong bigkas ay siyang baybay. O kung paano sinabi ay iyon ang ispeling.

Kaya sa wari ko ay walang mali sa salitang korapsyon o kaya'y kurapsyon. Di tayo tulad ng mga Inglesero na talagang mahigpit sa ispeling.

Ang salitang korapsyon ang ginamit ng mga taga-Pasig sa kanilang konsiyertong Pasig Laban sa Korapsyon noong Nobyembre 8, 2025, kung saan isa ako sa naimbitahang bumigkas ng tulâ hinggil sa nasabing napapanahong isyu.

Kaya ang salitang korapsyon ang gagamitin ko sa ipapagawa kong tarp para sa paglahok sa isang konsyerto sa Nobyembre 22, kung saan nakasulat: National Poetry Day 2025: TULA'T TULIGSA LABAN SA KORAPSYON. Planong ganapin iyon sa isang komunidad ng maralita sa Malabon. Tutulâ ako sa konsiyerto bilang sekretaryo heneral ng pambansang samahang Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML).

Ang salitang iyon din ang madalas kong gamitin sa pagkathâ ng tulâ. At iyon din ang naisip kong gamitin sa isang munting aklat ng tulâ na ilalabas ko sa Disyembre 9, kasabay ng International Anti-Corruption Day. Ang nasabing libreto, na sukat ay kalahating short bond paper at nasa limampung pahina, ay may pamagat na TULA'T TULIGSA LABAN SA KORAPSYON.

Gayunman, iginagalang ko ang pagtingin ni Rio Alma (sagisag sa pagtulâ ni V. S. Almario) hinggil sa korupsiyon o korapsiyon. Si Sir Rio ay naging gurô ko sa pagtulâ sa LIRA (Linangan sa Imahen, Retorika at Anyo) nang kumuha ako ng pagsasanay rito mula Setyembre 1, 2001 hanggang grumadweyt dito noong Marso 8, 2002.

Halina't abangan ang paglulunsad ng munting aklat laban sa korapsyon sa Disyembre 9, ang pandaigdigang araw laban sa korapsyon. Inaayos lang ang lugar na paglulunsaran ng aklat.

11.12.2025

P.S. Salamat kay Ninong Dado sa litrato